του Γιώργου Ι. Αλλαμανή
Την αποφράδα 11η Ιουνίου 2013 το κράτος της τρικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη έκανε την πιο βλακώδη του κίνηση: εκχώρησε, «χάρισε» τις συχνότητες της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στους εργαζόμενους! Πριν από ένα χρόνο τέτοιες μέρες, στις 7 Νοεμβρίου 2013, το κράτος της δικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου «διόρθωσε» τη βλακεία του, ανακαταλαμβάνοντας με οκτώ διμοιρίες ΜΑΤ το ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής, μαζί και τις περισσότερες – όχι όλες -, συχνότητες.
Η πρώτη επέτειος της «ανακατάληψης» επιβεβαιώνει τους φόβους όσων πίστευαν ότι οι λεβέντες που έριξαν στο ξύπνιο τους το «μαύρο» στις οθόνες και γκρέμισαν την ΕΡΤ, δεν ονειρεύονταν να χτίσουν στα ερείπια ένα «BBC αλά ελληνικά».
Aυτή τη στιγμή η ΝΕΡΙΤ βγάζει στο αέρα ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα που δεν το βλέπει σχεδόν κανείς και τρεις ραδιοσταθμούς που δεν τους ακούει σχεδόν κανείς. Προπαγανδίζει ασύστολα τη μνημονιακή βαρβαρότητα, λογοκρίνει πρόθυμα κατόπιν ωμών κυβερνητικών υποδείξεων, βλέπει τα μέλη των ΔΣ και τους διευθυντές να παραιτούνται, τους προσληφθέντες να την σέρνουν στα δικαστήρια ή ακόμη και να απεργούν, τους ιδιώτες να αλωνίζουν με εργολαβίες τύπου «Τρίτο Πρόγραμμα», τους Θωμόπουλους να λυγίζουν δημοσιογραφικά (κι άλλο…) τη μέση, τους Φορτσάκηδες να καλύπτουν παρανομίες.
«Κάνουμε την πιο τολμηρή μεταρρύθμιση – ελπίζω – που θα υπάρξει ποτέ στα ελληνικά ΜΜΕ» είχε παινευτεί – προκαταβολικά -, ο πρωθυπουργός τον Ιούνιο του 2013. Το αποτέλεσμα ήταν ένα τριπλό Βατερλό. Πρώτον, η δημοκρατία έμεινε στον τόπο, ξερή. Δεύτερον, η EBU δεν αναγνωρίζει και καταγγέλλει ως άθλια τη νέα δημόσια ραδιοτηλεόραση. Τρίτον, οι τηλεοπτικές συχνότητες – πανάκριβη περιουσία του ελληνικού λαού -, πουλήθηκαν κοψοχρονιάς στα ιδιωτικά κανάλια μέσω της Digea.
Τώρα που ο μολυσμένος αέρας μυρίζει ξανά εκλογές, ας κρατήσουμε σαν προικιό την εκπληκτική αυτοδιαχείριση των εργαζομένων της ΕΡΤ στο «φωτεινό πεντάμηνο»: απ” τον Ιούνιο έως το Νοέμβριο του 2013.
Οι ίδιοι άνθρωποι που – όχι ως μονάδες, ασφαλώς όχι όλοι, αλλά συνολικά ως μηχανισμός κατασκευής δημόσιας εικόνας -, συχνά εξυπηρέτησαν την εξουσία, έκοψαν και πέταξαν την αλυσίδα της υποταγής. Έδωσαν ρεσιτάλ καλής, μαχόμενης και κοινωνικά ευαίσθητης δημοσιογραφίας.
Τα πρώτα δείγματα είχαν ήδη φανεί απ” το καλοκαίρι των διπλών βουλευτικών εκλογών, το 2012, τότε που το δελτίο ειδήσεων και οι πολιτικές εκπομπές τους, υπό την διεύθυνση του Γιώργου Κογιάννη, είχαν πατήσει την κορυφή της τηλεθέασης.
Αυτή η αυτοδιαχειριστική άνθιση που σημειώθηκε στην θανάσιμα (;) πληγωμένη ΕΡΤ μέχρι την εισβολή των ΜΑΤ τον περασμένο Νοέμβριο, είναι ένα φαινόμενο πρωτοφανές στην ιστορία της ελληνικής δημοσιογραφίας.
Ακολούθησε το μετερίζι του Διαδικτύου, δηλαδή η πλατφόρμα της ertopen (από το Νοέμβριο του 2013 μέχρι σήμερα), στην οποία εργάζονται αμισθί ψυχωμένοι δημοσιογράφοι και τεχνικοί, με ναυαρχίδα την ηρωική ΕΡΤ3 στη Θεσσαλονίκη. Όσο κι αν η μαύρη αλήθεια είναι ότι στην ertopen βρίσκουν έδαφος για να (ξανα)ανθίσουν σάπιες συνδικαλιστικές αντιλήψεις τύπου Καλφαγιάννη, ή επικρατεί σε ορισμένους η απλοϊκή ψευδαίσθηση «θα βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα γυρίσουμε όλοι πίσω κι όλα θα “ναι όπως πριν», οι απολυμένοι και οι αλληλέγγυοι που την στηρίζουν, εκπέμπουν από εκεί σήμα ανυπακοής στην καθεστωτική αυθαιρεσία, σήμα αξιοπρέπειας.
Πριν από ένα μήνα, στις αρχές Οκτωβρίου, ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την Προγραμματική του Πρόταση για την επαναλειτουργία της ΕΡΤ. Δεν είναι του παρόντος να χωθούμε στο λαβύρινθο των λεπτομερειών και των προεκλογικών υποσχέσεων. Ούτε να ζυγίσουμε τις αντιρρήσεις που εξέφρασε – πιθανώς βάσιμα -, η ΠΟΣΠΕΡΤ για την ένταξη στη νέα ΕΡΤ, για παράδειγμα, όσων εργαζομένων της ΝΕΡΙΤ προσελήφθησαν με διαδικασίες ΑΣΕΠ, ή για τη διατήρηση του Εποπτικού Συμβουλίου, ή για τη θολή διαβεβαίωση ότι «θα εφαρμοστεί δίκαιο μισθολόγιο λαμβάνοντας υπόψη της συνθήκες της κρίσης» χωρίς ρητή δέσμευση για Συλλογική Σύμβαση.
Έχουμε καιρό (που λέει ο λόγος…) για να κριθούν όλα αυτά στην πράξη, εάν και εφόσον η μοίρα της Ελλάδας περιλαμβάνει άμεσα ή μεσοπρόθεσμα μία κυβέρνηση «με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ».
Όμως εκείνο που έχει ήδη κριθεί – και δικαιωθεί -, είναι η πρακτική της αυτοδιαχείρισης στα δημόσια μέσα ενημέρωσης. Το «προικιό» του μαύρου και του λουκέτου που λέγαμε πιο πάνω.
Κι αν σας τρομάζει η ορολογία, αν βρίσκετε τη λέξη αυτοδιαχείριση πολύ «επαναστατική» για τα πολιτικά σας γούστα, ας συμφωνήσουμε ότι αυτό που θέλουμε να ξανοιχτεί μπροστά μας, είναι – επιτέλους -, η προοπτική της «αυτοδιοίκησης». Τί είναι πάλι τούτο ; Είναι αυτό που συμβαίνει στη Γερμανία, στη Γαλλία, στο Βέλγιο ή στην Βρετανία: τα δημόσια ΜΜΕ ελέγχονται πρωτίστως από τα κοινοβούλια, ασφαλώς και από τις κυβερνήσεις αλλά χωρίς «καρατιές» αυταρχισμού τύπου Σίμου Κεδίκογλου, καθορίζουν τα ίδια το περιεχόμενο του προγράμματός τους, διεξάγουν μόνα τους διαγωνισμούς για τις προσλήψεις, λογοδοτούν συνεχώς για την οικονομική διαχείριση και προωθούν συστηματικά τον πολιτισμό – όλα σε καθεστώς διαφάνειας. Αμήν.
* Αναδημοσίευση από το free press «Λαλάγγι» της Καλαμάτας (http://lalaggi.gr). Πρώτη δημοσίευση: 15 Νοεμβρίου 2014.