Κινηματό-γραφος

Τρίτη 24/4/2018 από τις 17:00

Με αφορμή το ντοκιμαντέρ “Το μπαλκόνι, Μνήμες κατοχής”, σε σκηνοθεσία του Χρύσανθου Κωσταντινίδη, συζητάμε στο studio του Μεταδεύτερου, για τη μνήμη η οποία καλό είναι να διατηρείται, να μένει ζωντανή και να κυκλοφορεί σε ιστορίες και αφηγήσεις. 

Λιγκιάδες: Το “Μπαλκόνι” των Ιωαννίνων. Στην Ήπειρο αντίκρυ από τα Γιάννινα,μια φωνή τόπο,σε μια πλαγιά του Μιτσικελιού,απλώνεται το χωριουδάκι Λιγκιάδες.Έχει την τύχη να έχει θέα όλα τα Γιάννενα και την« ατυχία » να φαίνεται από την πόλη και όλη την γύρω περιοχή. Οι γερμανοί πέρασαν κι από εδώ.

Λιγκιάδες Κυριακή 3 Οκτωβρίου 1943: Οι μισοί κάτοικοι του χωριού βρίσκονται πίσω απο το βουνό Μιτσικέλι στο χωριό Καρυές Ζαγορίου για τη συγκομιδή καρυδιών. Στην πλαγιά του βουνού, 5 με 6 συγγενείς του γαμπρού ενός σαρακατσάνικου γάμου πάνε στα κονάκια να παραλάβουν την νύφη σύμφωνα με το τοπικό έθιμο. Αργά το μεσημέρι, γερμανοί αλπινιστές καταδρομείς της μεραρχίας Εντελβάϊς εισβάλουν στο χωριό. Σκοτώνουν αδιακρίτως βρέφη, παιδιά, γυναίκες, γέροντες και τυλίγουν τα σπίτια στις φλόγες. Κάποιοι καίγονται ζωντανοί. Ώρες μετά, οι υπόλοιποι κάτοικοι επιστρέφουν για να βρουν τις οικογένειές τους απανθρακωμένες.Την επόμενη ημέρα ένα μωρό 14 μηνών βρέθηκε από τους συγχωριανούς του να θηλάζει στη νεκρή μητέρα του όντας τραυματισμένο από ξιφολόγχη στην πλάτη.

1989: Ένας γερμανός ιστορικός επισκέπτεται το χωριό και με ένα κασετόφωνο συλλέγει μαρτυρίες από τους επιζήσαντες του ολοκαυτώματος . Αργότερα ανατρέχει στα γερμανικά στρατιωτικά αρχεία για περαιτέρω έρευνα.

2011: Ο ιστορικός αυτός Christoph U. Schminck Gustavus, καθηγητής Ιστορίας Δικαίου του Πανεπιστημίου της Βρέμης, εκδίδει την τριλογία “Μνήμες Κατοχής”. Το τρίτο βιβλίο επικεντρώνεται στο ολοκαύτωμα των Λιγκιάδων.

2014: Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Joachim Gauck επισκέπτεται τους Λιγκιάδες και για πρώτη φορά Γερμανός αξιωματούχος ζητά δημόσια “Συγνώμη” για τα εγκλήματα των ναζί στην Ελλάδα.

Ο σκηνοθέτης Χρύσανθος Κωνσταντινίδης, μεγαλώνει με τις ιστορίες των Λιγκιάδων, του τόπου καταγωγής του. Το 2013, θέλοντας να μοιραστεί τις ιστορίες αυτές κι αφού έχει συναντήσει τον Christoph U Schminck Gustavus, ξεκινά να καταγράφει στο φακό του μαρτυρίες από επιζήσαντες και από τους απογόνους τους . Το βιβλίο του καθηγητή γίνεται ιστορικός σύμβουλος και συνοδοιπόρος αυτού του εγχειρήματος. Ο Κωνσταντινίδης επιστρέφει από τους Λιγκιάδες και τη Γερμανία με μεγάλο όγκο κινηματογραφικού υλικού.

Η ανάδειξη αυτής της στιγμής της ιστορίας δε θα ήταν δυνατή χωρίς τη φιλοξενία και βοήθεια των κατοίκων των Λιγκιάδων, των ακούραστων συνεργατών και των χορηγών.